Vlaamse ambtenaren minder ziek in coronaperiode

19 apr 21 Vlaamse ambtenaren waren minder ziek tijdens de coronapandemie

Het ziektepercentage* bij Vlaamse ambtenaren is gedaald sinds het uitbreken van de coronacrisis. Waar dit percentage in het laatste kwartaal van 2019 en het eerste kwartaal van 2020 over de verschillende beleidsdomeinen heen nog gemiddeld 7,28% en 8,91% bedroeg, klokte dit in het tweede, derde en vierde kwartaal van vorig jaar af op 6,26%, 5,93% en 5,88%. Dat blijkt uit cijfers die Vlaams Parlementslid Tom Ongena opvroeg bij Vlaams minister van Binnenlands Bestuur Bart Somers. “Hoewel de coronapandemie voor extra werkdruk zorgt en ook het mentale welzijn bij veel mensen aantast, leidt dit dus niet tot een hoger ziektepercentage bij onze Vlaamse ambtenaren. Integendeel zelfs. Toch blijven er grote verschillen waardoor een meer doelgerichte aanpak nodig is”, zegt Ongena.


Het ziekteverzuim in zowel de privé- als overheidssector ging de afgelopen jaren in stijgende lijn. Bij de Vlaamse overheid werd daarom sinds midden 2016 een ‘Actieplan werkgebonden stress en burn-out’ uitgerold. Inmiddels werden we ook geconfronteerd met de coronacrisis die een negatieve impact had op het mentaal welzijn van heel wat mensen.


De cijfers die Open Vld-parlementslid Tom Ongena opvroeg bij minister Somers leggen een opvallende tendens bloot over het ziektepercentage bij de Vlaamse overheid. Ze tonen zelfs het tegenovergestelde aan van wat vaak werd aangekondigd tijdens het coronajaar 2020. “Het blijkt dat alle ziektepercentages duidelijk stegen in het eerste kwartaal van 2020 tegenover het laatste kwartaal van 2019, maar dat deze vanaf begin april ook significant daalden naar een lager percentage dan eind 2019”, verduidelijkt Ongena. Ook het totaal aantal ziektedagen bij Vlaamse ambtenaren kent een dalende trend sinds het uitbreken van de coronapandemie. In het laatste kwartaal van 2019 en het eerste kwartaal van 2020 werden over de verschillende beleidsdomeinen heen nog gemiddeld 10.075 en 12.520 ziektedagen opgenomen. In het tweede, derde en vierde kwartaal van vorig jaar waren er dit 9.124, 8.912 en 9.008.


Grote verschillen

De percentages variëren sterk naargelang het departement. Zo heeft het beleidsdomein Internationaal Vlaanderen het laagste ziektepercentage (6,81% KW1 2020 en 3,11% KW4 2020). Dit staat in schril contrast met het beleidsdomein Werk en Sociale Economie waar het hoogste ziektepercentage wordt opgetekend (11,73% KW1 2020 en 8,32% KW4 2020). Ook de man-vrouw verdeling is opvallend. Zo hebben vrouwen een veel hoger ziektepercentage (soms zelfs twee keer zo hoog) dan mannen. Verder is er bij twee derde van de departementen een hoger percentage onder statutairen dan onder contractuelen. Het ziektepercentage is meestal ook het laagst bij niveau A-medewerkers en het hoogst bij niveau D-medewerkers. Tot slot gaat het percentage grosso modo in stijgende lijn met de leeftijd.


Evaluatie actieplan

Tom Ongena: “Het Vlaams actieplan tegen stress en burn-out van 2016 werpt dus zijn vruchten af. Toch blijven er nog duidelijke verschillen tussen de beleidsdomeinen, tussen mannen en vrouwen en tussen statutaire en contractuele personeelsleden. Daarom is het tijd voor een evaluatie van dat plan, met een meer doelgerichte aanpak voor die domeinen en personeelsleden waar het ziekteverzuim hoger ligt.”


Vlaams minister van Binnenlands Bestuur Bart Somers: “Het voorbije jaar hebben we drie keer een welzijnsbevraging georganiseerd. In de laatste bevraging gaf 76 procent van de Vlaamse ambtenaren aan dat het goed met hen gaat en 70 procent kan werk en privé goed op elkaar afstemmen. In het algemeen zijn de cijfers goed, maar ze dalen wel. Slechts de helft geeft aan voldoende contact te hebben met collega’s. Een toekomstig en modern HR-beleid zal niet enkel de verschillen tussen contractuelen en statutairen verkleinen, maar ook aandacht hebben voor nieuwe werkvormen. Telewerken heeft veel voordelen en zal ook na de coronacrisis blijven bestaan, maar het brengt ook uitdagingen met zich mee. We blijven het welzijn van de personeelsleden goed opvolgen.”


* Het ziektepercentage geeft het aantal dagen op 100 weer dat een werknemer afwezig is door ziekte. Het percentage wordt berekend door het aantal ziektedagen af te zetten tegenover het totaal aantal beschikbare dagen.